Biografie
Jaap Sombroek wordt geboren op 3 juli 1913 als derde van zes kinderen in Zaandijk, een dorp ten noorden van Amsterdam. In 1919 verhuist de familie naar het naburige dorp Wormerveer, alwaar Jaap zijn jeugd doorbrengt.
Sinds het begin van de 30er jaren – dit blijkt uit zijn schetsen – vervolmaakt Jaap Sombroek zijn bekwaamheid in tekenen in velerlei opzicht. Potloodtekeningen van Amsterdam en omgeving, afbeeldingen van familieleden, anatomische werkstukken, aquarellen en houtskooltekeningen zijn uit deze periode bewaard gebleven.
1935: Begin in de eerste tekenklas aan de Rijksacademie van beeldende kunsten (deutsch: Reichsakademie der Bildenden Künste) in Amsterdam. Gedurende de eerste twee jaar ontwikkelt Jaap Sombroek een grote belangstelling voor glasschilderingen en mozaïeken. Hij bestudeert uitvoerig het karakteristieke stadsbeeld van Amsterdam met zijn kerken en torens en vereeuwigt dit beeld in schetsen en schilderijen. Dit bevordert deze ontwikkeling. Zijn religieuze achtergrond vergemakkelijkt de toegang tot deze thematiek. Zijn leermeester in deze tijd wordt professor Heinrich Campendonk (1889 – 1957), professor voor monumentale en decoratieve schilderkunst aan de Amsterdamse Rijksacademie.
In februari 1940 krijgt Jaap Sombroek zijn eerste grote opdracht: Zes glas in lood ramen ontwerpen en vervaardigen voor de Sint Adelbertusschool in Egmond-Binnen in de provincie Noord Holland. Lichte transparantie, duidelijke structuren en een thematische levendigheid (een bijna kinderlijke eenvoud, accentzetting in de details, soms met eigenwillig lijnenspel) kenmerken dit vroege werk. (Aanmerking: De ramen bevinden zich tegenwoordig in de basisschool „De Windhoek” in Egmond-Binnen.)
1941/42 wordt Jaap Sombroek in Duitsland tewerkgesteld bij de Firma Derix, werkplaats voor glasschilderkunst, mozaïeken en restauraties in Kevelaer en Düsseldorf-Kaiserswerth. (Aanmerking: Alles over de geschiedenis van de firma Derix: volg de link naar het internet.) Hoewel Jaap Sombroek voornamelijk te maken had met de praktische glasverwerking leert hij hier het handwerk dat hij in zijn latere werken als zelfstandig kunstenaar en glasschilder in alle fases weet te gebruiken. De restauratie van een groot Campendonk-raam behoort tot Jaap Sombroeks taken in de firma Derix.
In 1943 trouwt Jaap Sombroek met Eva Vogts (geb. 1917 in Keulen), de dochter van de toenmalige conservator van de stad Keulen, prof. Dr. Hans Vogts. De oorlogsontwikkelingen leiden tot een intrek in het kasteel van de adellijke familie Vittinghoff–Schell in Niesen (Westfalen).
De goede verstandhouding met deze familie, het vriendschappelijke contact met de firma Hein Derix in Kevelaer en niet op de laatste plaats de invloed van zijn schoonvader dragen ertoe bij dat Jaap Sombroek als zelfstandig kunstenaar tussen 1945 en 1951 een groot aantal opdrachten kreeg, zowel in zijn nieuwe Westfaalse woonplaats als ook in de regio Nederrijn en in Keulen.
Erkenning voor zijn werk krijgt Jaap Sombroek o.a. voor zijn bijdrage aan de Expositie „Christelijke Hedendaagse Kunst” in 1948 in Keulen, waar ook werken van Campendonk, Thorn Prikker, Strater, Teuwen en andere belangrijke eigentijdse kunstenaars te zien zijn. Naast delen uit een glasschildering voor de Kerk St. Ursula in Keulen worden twee baksteenmozaïeken en ontwerpen voor de ramen van de Abdij Brauweiler getoond.
Zijn laatste grote opdracht, de ramen van het koor van de parochiekerk St. Maximilian in Niesen, kan Jaap Sombroek nog voltooien. Hij was al ziek toen hij moest meemaken hoe het kasteel in Niesen op 17 oktober 1951 afbrandt en zijn kunstwerken en ontwerpen – het grootste deel van zijn levenswerk – worden vernietigd. Jaap Sombroek sterft slechts een paar dagen later op 2 november 1951. |
